Kościół Najświętszej Marii Panny na Kapitolu w Kolonii

Kościół Najświętszej Marii Panny na Kapitolu – w Kolonii, największy (100 m dł i 40 m szer.) z dwunastu romańskich kościołów w tym mieście. Świątynia została wybudowana na miejscu dawnej świątyni rzymskiej z ok. roku 50-go naszej ery. Dawna świątynia dedykowana była Jupiterowi, Junonie i Minerwie trzem bóstwom rzymskim których główna świątynia była ulokowana na jednym z siedmiu rzymskich wzgórz, Kapitolu. Resztki dawnej pogańskiej świątyni odnaleziono podczas badań archeologicznych, które miały miejsce w trakcie odbudowy ze zniszczeń wojennych obecnego kościoła.

Dzieje

W roku 690 Plektruda, żona frankońskiego majordoma Pepina z Herstalu ufundowała na Kapitolu kościół poświęcony Marii Pannie, który w X wieku został rozbudowany przez arcybiskupa kolońskiego Brunona. Ponadto do kościoła dobudowano budynek klasztorny dla mniszek, które przeniesiono z kościoła Św. Andrzeja położonego w pobliżu kolońskiej katedry.

Przez kolejne trzy stulecia kościół był wielokrotnie przebudowywany. Za urzędu opatki Idy (zm. 1060), krewnej cesarza Ottona III kościół został znacznie rozbudowany za sprawą sprowadzenia do kapitolińskiego kościoła drugiej wspólnoty zakonnej – Benedyktynów. Kościół wówczas otrzymał kształt zbliżony do obecnego, w swojej monumentalnej architekturze wyrażał ambicje Ottonów, siłę cesarza oraz jego hegemonię w Rzeszy. W zachodniej części nawy głównej wzniesiono galerię-emporę zastrzeżoną dla cesarza. Od strony formalnej część ta była swobodną recepcją architektury karolińskiej kaplicy pałacowej w Akwizgranie.

Największe zmiany dokonano podczas przebudowy części wschodniej, gdzie wzniesiono chór na planie trójliścia. Zastosowanie takiej struktury przestrzennej chóru było odwołaniem do planu Bazyliki Narodzenia w Betlejem, o treflowym układzie chóru, przy czym w przypadku kolońskiej świątyni motyw trójliścia został silniej wyeksponowany. Plan ten został kilkakrotnie powtórzony m.in. w kolońskich kościołach św. Marcina, Świętych Apostołów (oba z XII w.). W 1065 nowy kościół został poświęcony. Chór został wzniesiony powyżej przestrzennej, trójnawowej krypty.Od strony zachodniej kościół do XVIII w. miał od strony zachodniej monumentalny westwerk, na miejscu jego w XIX wieku wybudowano istniejącą do 1945 r. neogotycką wieżę. Kościół został poważnie zniszczony w wyniku alianckich nalotów dywanowych, odbudowano go w latach 1956-1984.

W średniowiecznej Kolonii, kapitoliński kościół był obok katedry najważniejszą świątynią Kolonii. Prestiż świątyni nie tylko determinowała nazwa historycznego wzgórza, która tym samym podkreślała rzymski charakter nadreńskiego miasta w aspekcie religijnym. Średniowieczna Kolonia była wielkim ośrodkiem kultu świętych w Europie oraz jednym z najważniejszych na kontynencie punktem docelowym pielgrzymek. Ponadto w kościele NMP na Kapitolu arcybiskup koloński wygłaszał pierwszą po Bożym Narodzeniu Liturgię Słowa, zaś w święto Trzech Króli z tego kościoła wyruszała uroczysta procesja do relikwii monarchów znajdujących się w katedrze.

Architektura

Zbudowany na planie treflowym (odmiana planu krzyża z zaokrąglonymi trzema ramionami), kościół NMP na Kapitolu jest trójnawową bazyliką z monumentalnym trójkonchowym chórem. Nawy boczne są zintegrowane z jednolitym obejściem obiegający każde z trzech półkoli chóru. Występują jednakże różnice pomiędzy architektura części prezbiterialnej i nawowej. W korpusie nawowym filary międzynawowe są przysadziste, prostokątne w planie, podczas gdy filary prezbiterium są na planie okrągłym.

Wystrój wnętrza

Wewnątrz znajdują się bezcenne dzieła plastyki średniowiecznej i nowożytnej. W przejściu w zachodniej ściany południowej nawy umieszczone są wczesnoromańskie Drzwi Kolońskie – datowane na ok. 1065 r. Wykonane z drewna podwoje zawierają prostokątne kwatery (po jedenaście), ze scenami z życia Chrystusa, gdzie wyeksponowano wątki z Bożego Narodzenia i Pasji. W przeciwległej nawie znajduje się rzeźbiony późnoromański wizerunek Tronującej Marii z Dzieciątkiem w typie Sedes Sapientiae, z ok. 1200 r. Pamięć o Plektrudzie wyrażają dwa pomniki, późnoromański nagrobek fundatorki świątyni z ok. 1220, oraz późnogotyckie epitafium z XV w. Przy północno-wschodnim narożniku w przylegającej do obejścia kaplicy wisi wyrzeźbiony ok. 1304 krucyfiks zaliczany do typu krucyfiksu widlastego odmiany krucyfiksu mistycznego. Na krzyżu wisi wykonany z drewna orzechowego pełnoplastyczny wizerunek Chrystusa, który cechuje silny doloryzm. Wychudzone ciało pokryte jest chropowatą fakturą imitującą krew, w silnie zdynamizowanym układzie ciała i na twarzy podkreślony został stan cierpienia i męki. Przy przegrodzie chórowej stoi pełnoplastyczna figura Madonny z Dzieciątkiem zw. Limburską, datowana na ok. 1300 rok. Dwa okna nawy północnej zdobią witraże z 1510 r. Spośród późnogotyckich kaplic dobudowanych do naroży chóru wyróżnia się Hardenrath-Kapelle, w której oprócz witraża zachowały się dwie późnogotyckie rzeźby.

Dzwony

Zawieszone w południowej wieży westwerku trzy dzwony zostały odlane w 1957 roku przez ludwisarza Hansa Hüeskera z Gescher. Czwarty dzwon wisi w wieżyczce na sygnaturkę wieńczącej kaplicę Handenratha.

Lp. Nazwa Średnica
(mm)
Ciężar
(kg)
Dźwięk
(16tel)
Inskrypcja
1 Maria 700 210 des2 –1 „Sancta Maria + per virginem matrem concedat nobis Dominus salutem et pacem“
2 Plectrudis 630 150 es2 +1 „Sancta Plectrudis + decus Germaniae gaudium Coloniae praesidium nostrum“
3 Hermann Joseph 510 80 ges2 +2 „Sanctus Hermannus Josephus + deus docuisti me a iuventute mea: et usque nunc annuntio mirabilia tu“
4 440 65 b2 +2 „Vox facta ipsum audite“

Bibliografia

  • Godehard Hoffmann, Das Gabelkreuz in St. Maria im Kapitol zu Köln und das Phänomen der Crucifixi dolorosi in Europa. [w:] Arbeitsheft der rheinischen Denkmalpflege, t. 69, Worms 2006,
  • Hiltrud Kier, Kirchen in Köln. Bachem, Köln 1999, ISBN 9783761613955
  • Dr. Erhard Schlieter (red.), Romanische Kirchen in Köln, Köln 2000
  • Albert Verbeek, Kölner Kirchen. Die kirchliche Baukunst in Köln von den Anfängen bis zur Gegenwart, Köln 1969.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Wymienione w następujących kategoriach:
Zostaw komentarz
Wskazówki i porady
Zorganizowane przez:
Molotov Cupcake
5 january 2024
Frühromanischer katholischer Kirchenbau in Köln u die größte romanische Kirche der Stadt. Sie ist die älteste der für die Romanik des nördlichen Rhein-Maas-Gebietes typischen Dreikonchenanlagen
Molotov Cupcake
5 january 2024
Die Grabplatte der hl. Plektrudis im nördlichen Seitenschiff stammt von 1160/70. Plektrudis ist mit einem langen gegürteten Gewand und einem um den Kopf geschlungenen Schleier bekleidet
Molotov Cupcake
5 january 2024
Die Trauernde ist eine Skulptur zum Gedenken an die Opfer des 2. Weltkriegs. Bildhauer/Grafiker Gerhard Marcks schuf sie 1949. Sie steht im Lichhof, einem ehemaligen Friedhof („Leichenhof“) der Kirche
Molotov Cupcake
5 january 2024
Die romanische Holztür ist eine zweiflügelige Holztür, die um die Mitte des 11. Jahrhunderts entstanden ist. Die zwei Torflügel zeigen 26 Reliefs mit Bildern aus dem Leben Christi.
Molotov Cupcake
5 january 2024
Sehenswert sind auch die Knochen eines eiszeitlichen Grönlandwales. In Köln ist er als „Zint Märjensrepp“ („Rippe der hl. Maria“) bekannt.
Molotov Cupcake
5 january 2024
das Gabelkreuz (Crucifixus dolorosus) mit einer Körperlänge des Christus von 150 cm aus dem frühen 14. Jahrhundert, das zu den ausdrucksstärksten Leidenskruzifixen der Gotik zählt
Pokaż więcej komentarzy
foursquare.com
6.1/10
1 378 osoby zostały tutaj
Mapa
Lichhof 12, 50676 Kolonia, Niemcy Wskazówki
Thu 6:00 AM–8:00 AM
Fri 7:00 AM–11:00 PM
Sat 8:00 AM–11:00 PM
Sun Noon–7:00 PM
Mon 11:00 AM–11:00 PM
Tue 10:00 AM–6:00 PM

St. Maria im Kapitol na Foursquare

Kościół Najświętszej Marii Panny na Kapitolu w Kolonii na Facebook

Romantik Hotel im Wasserturm

rozpoczynając $179

Mauritius Hotel & Therme

rozpoczynając $88

Hotel Altera Pars

rozpoczynając $98

Holiday Inn Express Cologne - City Centre

rozpoczynając $114

Centro Hotel Ariane

rozpoczynając $208

Adagio Koln City Aparthotel

rozpoczynając $462

Polecamy zabytki w pobliżu

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud

Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud w Kolonii – jedno z n

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Muzeum perfum w Kolonii

Muzeum perfum w Kolonii (niem. Duftmuseum im Farina-Haus) – muzeum p

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Cologne City Hall

The City Hall (Deutsch. link=no|Rathaus) is a historical building in

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Lintgasse

Lintgasse is an alley (Deutsch. Gasse) in the Old town of Cologne,

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Hohe Straße

Hohe Straße is a shopping street in the old town of Cologne, Germany,

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Muzeum Czekolady w Kolonii

Muzeum Czekolady w Kolonii (niem. Imhoff-Schokoladenmuseum lub

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Kościół Świętego Marcina (Wielki) w Kolonii

Kościół Świętego Marcina nazywany Wielkim (niem Groß St. Martin) – jed

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Museum Schnütgen

Muzeum Schnütgena (niem:Muzeum Schnütgen) - muzeum sztuki sakralnej w

Podobne atrakcje turystyczne

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Kościół Nosso Senhor do Bonfim w Salvadorze

Kościół Nosso Senhor do Bonfim (port. Igreja do Nosso Senhor do Bo

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Bazylika Matki Bożej z Luján

Bazylika Matki Bożej z Luján (hiszp. Basilica Nuestra Señora de Lu

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Monserrate Sanctuary

Monserrate Sanctuary is a Catholic shrine in Bogotá, Colombia. The

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Basilica of Our Lady of Zapopan

The Basilica of Our Lady of Zapopan (español. 'Basílica de Nuestra S

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Bazylika św. Piotra na Watykanie

Bazylika św. Piotra na Watykanie (wł. San Pietro in Vaticano) – zbu

Zobacz wszystkie podobne miejsca