Aquincum – (ilirsko-celtyckie Akink, oznaczające prawdopod. "bogate wody", "bogactwo wód") starożytne, ogromne 12 000-40 000 miasto na prawie municypium, nadanego przez cesarza Hadriana; w rzymskiej prowincji Pannonia, położone na znacznym obszarze dzisiejszego Budapesztu na Węgrzech. Najdalej na północny wschód wysunięta osada rzymska. Założona przez Celtów, służyła następnie przez pewien czas jako baza wojskowa dla legionów rzymskich, ok. II w. n. e. tętniące życiem miasto z łaźniami, termami, pałacami, amfiteatrami i akweduktem. Początki budowy starożytnego miasta sięgają 19 r. n.e. Miasto posiadało sieć ulic o twardej nawierzchni, urządzenia centralnego ogrzewania, zasilane wodą z gorących źródeł, wiele budowli o charakterze sakralnym i komunalnym. Zabytki z czasów rzymskich znajdują się także w innym rejonie Budapesztu, po drugiej stronie Dunaju, po północnej stronie przęsła Mostu Elżbiety (Erzsébet híd) - Contra - Aquincum (Transaquincum). Cesarz Kommodus rozkazał wybudować wzdłuż Dunaju linię wież obronno obserwacyjnych, strzegących płn. - wsch. granic imperium przed najazdami Germanów i Sarmatów. Fortyfikacje stały po obu brzegach rzeki. W Aquincum, w 375 r. n.e. cesarz Walentynian II został obwołany cesarzem.
Jednak już w r. 410 miasto zostało oddane bez walki Hunom, którzy je splądrowali i zniszczyli. W 570 r. miasto zostało zdobyte przez kolejnych barbarzyńców - Awarów. Wreszcie w 896 r. osiedlili się tu Madziarowie pod wodzą Arpada.
Drugi amfiteatr (cywilny), ale mniejszy (86,5 m x 75,5 m; 6-7 tys. miejsc) - znajduje się w pobliżu Aquincum Múzeum (ul. Keled) i akweduktu - al. Szentendrei
