Bajkał

Bajkał (ros. Озеро Байкал) Шаблон:Koordynaty – jezioro tektoniczne w Azji, zwane "Błękitnym okiem Syberii" lub "Syberyjskim morzem", położone na terytorium Rosji (Syberia) w Republice Buriacji w Obwodzie irkuckim. Jest ono najstarszym i najgłębszym jeziorem na świecie, a ponadto - pod względem powierzchni - drugim jeziorem w Azji i siódmym na świecie.

Położenie

Leży w rowie tektonicznym, na wysokości 455 m n.p.m. Rozciąga się na długości 663 km. Jego maksymalna szerokość wynosi 79 km. Wokół jeziora rozciąga się wiele pasm górskich powstałych w orogenezie bajkalskiej (tzw. bajkalidy). Na północno-zachodnim brzegu znajdują się Góry Bajkalskie o wysokości do 2572 m n.p.m. (Góra Czerskiego). Na południowy zachód od nich, wzdłuż zachodniego brzegu jeziora ciągną się Góry Przymorskie. Na brzegu północno-wschodnim znajdują się Góry Barguzińskie sięgające 2841 m n.p.m. Pik Bajkał, od których na południowy zachód ciągnie się pasmo Ulan-Burgasy. Natomiast od strony południowo-wschodniej nad jeziorem wznosi się pasmo Chamar-Daban.

Głębokość i powierzchnia

Głębokość maksymalna jeziora jest równa 1680 m. Jego dno znajduje się na głębokości 1165 m p.p.m., co oznacza, że Bajkał jest największą światową kryptodepresją. Głębokość średnia wynosi 730 m. Zasoby wodne jeziora wynoszą 23 tys. km3, co stanowi 1/5 światowych zasobów wody słodkiej.

Jezioro ma powierzchnię 31,5 tys. km², w tym 27 wysp. Największą z nich jest wyspa Olchon, której powierzchnia wynosi 742 km².

Bajkał ma 336 dopływów, z czego najważniejsze to Selenga, Barguzin czy Górna Angara. Ujścia rzek są deltowate. Wypływa z niego z kolei tylko jedna rzeka – Angara, prawy dopływ Jeniseju. Powierzchnia zlewiska jeziora wynosi 557 tys. km².

Historia

Wiek Bajkału ocenia się na 20-30 mln lat. W tym czasie na dnie gromadził się materiał osadowy przynoszony z biegiem jej dopływów. Grubość osadów dennych naukowcy oceniają na ok. 6000 metrów.

Klimat i krajobraz

Miąższość lodu na powierzchni jeziora różnicuje się od 0,4 do 1,2 m w okresie od grudnia do maja . Wodę cechuje niskie stężenie substancji rozpuszczonych i zawiesiny, z czym jest związana wysoka przezroczystość dochodząca do 40 m . Również lód jest tak przezroczysty, że nawet w odległości kilkudziesięciu metrów od brzegu widać dno jeziora.

Wieją tu miejscowe wiatry, z których można wyróżnić dwa podstawowe typy:

  • podłużne (inna nazwa przechodnie) - suche i silne wiatry wiejące wzdłuż dłuższej osi jeziora zorientowanej z południowego-wschodu do północnego-zachodu, lokalnie nazywane wierchowik i kułtuk,
  • poprzeczne - wiejące dolinami rzek w stronę jeziora, prostopadle w stosunku do wiatrów podłużnych, należą do nich m.in. barguzin, sarma, buguldiejka, tarchaika, pokatucha, selenga, angara, szełonnik.

Rozkład dominujących wiatrów jest zdeterminowany przez masywy górskie, głęboko wcinające się doliny rzek uchodzących do jeziora oraz północno-zachodnią cyrkulacją mas powietrza. Specyficzne ukształtowanie daje możliwość do bardzo intensywnego mieszania się wód i, co za tym idzie, natlenienia nawet największych głębin jeziora.

Jezioro to cechuje się wyjątkowo zrównoważonym ekosystemem, wykształconym dzięki trwającym miliony lat procesom regulacyjnym.

Bajkał charakteryzuje wielkie bogactwo flory i fauny. Ocenia się, że występuje w nim ok. 2000 gatunków roślin i zwierząt, w tym wiele gatunków endemicznych, np. foka bajkalska zwana nerpą (Pusa sibirica Gmel. wcześniej Phoca sibirica), omul bajkalski (Coregonus autumnalis migratorius Gregory), gołomianka (Comephorus baicalensis) czy cyraneczka bajkalska (Anas formosa).

W rejonie jeziora Bajkał znajduje się pięć głównych obszarów chronionej przyrody (w tym trzy zapowiedniki oraz dwa parki narodowe) o łącznej powierzchni ponad 17 tysięcy km² . Występuje także dziesięć zakazników o łącznej powierzchni przekraczającej 5 tysięcy km² oraz ponad 100 pomników przyrody . W roku 1996 Bajkał wraz z przyległymi terenami został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Gospodarka

Jezioro ma duże znaczenie dla żeglugi i rybołówstwa. Dwa największe porty nad Bajkałem to Ust'-Barguzin i Siewierobajkalsk. W okolicach Bajkału przebiega Kolej Transsyberyjska i Kolej Bajkalsko-Amurska.

Polskimi badaczami Bajkału byli:

  • Benedykt Dybowski,
  • Aleksander Czekanowski,
  • Jan Czerski,
  • Wiktor Godlewski.

Zobacz też

  • Ryby jeziora Bajkał
  • Wiatry jeziora Bajkał
  • Przybajkale

Źródła

  • Encyklopedia Audiowizualna Britannica – Geografia I – ISBN 83-60563-07-6
  • Atlas Lake Baikal Past Present Future, Bocтoчнo-Срибирское Aэрогеодезическое Предпрятие, Irkuck 2005,
  • Tadeusz Szczypek, Stanisław Wika, Walerian Snytko, Bajkał, Beskidzka Szkoła Wyższa Turystyki, Żywiec 2004
  • Особо Охраняемые Природные Территории России, http://www.oopt.info/

Шаблон:Przypisy

Linki zewnętrzne

Wymienione w następujących kategoriach:
Zostaw komentarz
Wskazówki i porady
Zorganizowane przez:
Dilek I
1 august 2014
Lake Baikal is the oldest freshwater lake in the world. In the winter, the lake freezes, but the water is so clear that you can see 130 feet below the ice.
Brid
1 october 2013
Amazing place. The deepest and largest freshwater lake in the world.
Ольга Михайлик
25 место на рынке - за рыбкой ходите туда. Не пожалеете. А потом на берег кушать )) кабинка с лавками и столиками стоит 100 рублей. Покататься на катере на возд.подушке 500 с чела 15 минут. Рекомендую
Natalia
17 july 2015
Чистый воздух, мягкая вода, красивая природа, много исторических памятников и удивительных мест, вкусный омуль - лучшая в мире рыба!)
Anton Shavshukov
7 august 2014
На резиновой лодке не отплывайте далеко от берега, волна быстро поднимается! Лучшее время морских путешествий - после 6 вечера!
Dmitry Dawson
19 september 2014
Возьмите паром до порта Байкал и прогуляйтесь вдоль ж/д путей. Или лучше на поезде! Тоннели - прямо через скалы!
Pokaż więcej komentarzy
foursquare.com
8.7/10
Baikal TRF, irishmet oraz 35 104 więcej osób zostały tutaj
Baikal View Hotel

rozpoczynając $85

Guest House Bayar

rozpoczynając $65

Guest house Amethys

rozpoczynając $24

The Townhouse

rozpoczynając $19

Guest House Usadba Nabaimar

rozpoczynając $37

Baikalskaya Solyanka Hotel

rozpoczynając $75

Polecamy zabytki w pobliżu

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Olchon

Olchon (ros. Ольхон) - największa wyspa Bajkału.

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Góry Bajkalskie

Góry Bajkalskie (ros. Байкальский Хребет) - góry w azjatyckiej części

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Ushkan Islands

The Ushkan Islands (Russian - Ушканьи острова or Ushkanji Ostr

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Этнографический музей народов Забайкалья

Этнографический музей народов Забайкалья — музейный комп

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Pomnik Włodzimierza Lenina w Ułan Ude

Pomnik Włodzimierza Iljicza Lenina w Ułan Ude (ros. Памятник Владимиру

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Бурятский государственный академический театр оперы и балета

Бурятский ордена Ленина государственный акад

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Троицкий храм (Улан-Удэ)

Свято-Троицкий храм – одна из старейших церквей города

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Бурятский государственный академический театр драмы имени Хоца Намсараева

Бурятский государственный академический театр дра

Podobne atrakcje turystyczne

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Jezioro Nezyderskie

Jezioro Nezyderskie (niem. Neusiedler See, węg. Fertő-tó) - jezioro na

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Srebyrna

Srebyrna - rezerwat przyrody i jezioro w Bułgarii. Położony obok ws

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Oeschinen

Oeschinen (niem. Oeschinensee) – jezioro oligotroficzne w p

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Issyk-kul (jezioro)

Issyk-kul (Yssyk-Köl) – bezodpływowe słonawe jezioro pochodzenia tekt

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Jezioro Zachodnie

Jezioro Zachodnie (Шаблон:Chińskie) – zbiornik wodny w mieście

Zobacz wszystkie podobne miejsca