Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie

Archikatedra św. Jana Chrzciciela – katedra archidiecezji warszawskiej znajdująca się na Starym Mieście w Warszawie przy ul. Świętojańskiej 8. Jedna z najstarszych świątyń Warszawy.

Stanowi jedno z najważniejszych miejsc kultury i tradycji narodowej Polski. W jej murach wygłaszał kazania ksiądz Piotr Skarga, Władysław IV Waza zaprzysiągł swoje pacta conventa, tu miały miejsce śluby, koronacje 2 władców Polski, pogrzeby wielu osobistości oraz została zaprzysiężona konstytucja 3 maja. Do dziś odbywają się w niej ważne uroczystości narodowe. Od 1994 jest także miejscem odbywania się Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej "Organy Archikatedry".

Historia

Pierwszą świątynią w tym miejscu była wybudowana na przełomie XIII i XIV wieku drewniana kaplica zamkowa, która w 1339 stała się kościołem parafialnym miasta (w 1390 staraniem księcia Janusza I Mazowieckiego powstała tu budowla murowana), a także miejscem pochówku książąt mazowieckich.

W 1406 kościół farny stał się kolegiatą (kapituła przybyła z Czerska), w 1798 po utworzeniu godności biskupa warszawskiego kolegiata otrzymała tytuł katedry, a w 1818 stała się archikatedrą.

W czasie stanu wojennego w Królestwie Polskim, 15 października 1861 wojska rosyjskie dowodzone przez wojskowego generał-gubernatora warszawskiego Aleksandra Daniłowicza Gerstenzweiga dokonały pacyfikacji ludności cywilnej zebranej tu dla uczczenia rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki. W wyniku tego kościół katolicki ogłosił 16 października zamknięcie wszystkich kościołów warszawskich.

Katedra była wielokrotnie przebudowywana, najczęściej w XIX wieku (neogotyk angielski). Kościół do XIX wieku stanowił przykład gotyku. Świątynia została niemal całkowicie zniszczona przez Niemców w 1944. Zrekonstruowano ją w latach 1948 - 1956 wzorując się na planach pierwotnego kościoła z XIV wieku. Powojenna fasada została zbudowana w tzw. gotyku nadwiślańskim i wzorowana była na fasadzie kościoła dominikanów pw. św. ap. Piotra i Pawła w Chełmnie.

W 1960 kościół otrzymał tytuł bazyliki.

Wnętrze

Bazylika posiada surowe i mroczne wnętrze ze sklepieniem gwiaździstym. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny z obrazem MB Częstochowskiej oraz zrekonstruowane barokowe stalle. Na uwagę zasługują:

  • renesansowy nagrobek ostatnich książąt mazowieckich - Stanisława i Janusza
  • barokowa kaplica Baryczków z krucyfiksem z XVI wieku
  • barokowa kaplica Literacka z relikwiami błogosławionego metropolity warszawskiego Zygmunta Szczęsnego Felińskiego
  • klasycystyczny pomnik nagrobny Stanisława Małachowskiego, wykuty z białego marmuru, zaprojektowany przez Bertela Thorvaldsena
  • mauzoleum prymasa Stefana Wyszyńskiego z 1990
  • pomniki, popiersia i tablice ku czci znanych Polaków m.in. fragment pomnika Zygmunta Kazanowskiego, Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Wincentego Witosa, Stefana Starzyńskiego, Jana Pawła II oraz żołnierzy poległych w latach 1920, 1939, 1944.
  • Witraże w oknach prezbiterium ze scenami z życia św. Jana Jerozolimskiego (Chrzciciela), witraże w oknach nawy południowej zawierające postacie z historii Polski oraz w oknach ściany zachodniej ze scenami z księgi Genezis i księgi Apokalipsy św. Jana. Witraże projektował i kartony wykonał Wacław Taranczewski.

Pochowani w katedrze

  • marszałek nadworny koronny Adam Kazanowski
  • król Stanisław August Poniatowski
  • książę mazowiecki Stanisław
  • książę mazowiecki Janusz III
  • prezydent Gabriel Narutowicz
  • prezydent Ignacy Mościcki
  • premier Ignacy Jan Paderewski
  • wódz naczelny gen. Kazimierz Sosnkowski
  • arcybiskupi warszawscy
    • Szczepan Hołowczyc, prymas Królestwa Polskiego
    • Wojciech Skarszewski, prymas Królestwa Polskiego
    • Antoni Melchior Fijałkowski
    • Zygmunt Szczęsny Feliński
    • Wincenty Teofil Popiel
    • kard. August Hlond, prymas Polski
    • kard. Stefan Wyszyński, prymas Polski
  • pisarz Henryk Sienkiewicz
  • malarz Marcello Bacciarelli

Śluby królewskie w katedrze

  • 12 września 1637 - Władysław IV Waza i Cecylia Renata
  • 10 marca 1646 - Władysław IV Waza i Ludwika Maria Gonzaga
  • 30 maja 1649 - Jan Kazimierz i Ludwika Maria Gonzaga
  • 5 lipca 1665 - Jan III Sobieski i Maria Kazimiera d'Arquien
  • 1784 lub 1785 - Stanisław August Poniatowski i Elżbieta Grabowska z Szydłowskich (związek morganatyczny, niepewna data ślubu oraz fakt ceremonii)

Koronacje w katedrze

  • 13 września 1637 - Cecylia Renata (żona Władysława IV Wazy)
  • 19 października 1670 - Eleonora Habsburg (żona Michała Korybuta Wiśniowieckiego)
  • 4 października 1705 - Stanisław Leszczyński i Katarzyna Opalińska
  • 25 listopada 1764 - Stanisław August Poniatowski

Tutaj 24 maja 1829 odbyła się uroczysta msza po koronacji Mikołaja I Romanowa na króla polskiego. Lecz sam akt koronacji odbył się w sali Senatorskiej na Zamku Królewskim.

Papieże w katedrze

  • 28 października 1919 odbyła się tutaj uroczystość przyjęcia sakry biskupiej przez Achille Ratti, późniejszego papieża Piusa XI (1922-1939). Święcenia przyjął z rąk kardynała Aleksandra Kakowskiego, metropolity warszawskiego. Nuncjusz Ratti niejednokrotnie uczestniczył, lub sam celebrował msze św. w tej świątyni.
  • Warszawska archikatedra była pięciokrotnie odwiedzana przez papieża Jana Pawła II (1979, 1983, 1987, 1991, 1999) w czasie jego pontyfikatu oraz wielokrotnie wcześniej, gdy był biskupem i arcybiskupem.
  • 25 maja 2006 wizytę w archikatedrze złożył papież Benedykt XVI, odbyło się wówczas spotkanie z klerem archidiecezji warszawskiej. Benedykt XVI, jako Joseph Ratzinger był też obecny w tym miejscu w 1981, podczas pogrzebu metropolity warszawskiego, prymasa Stefana Wyszyńskiego.

Przypisy

Linki zewnętrzne

Wymienione w następujących kategoriach:
Zostaw komentarz
Wskazówki i porady
Zorganizowane przez:
Adam K.
29 march 2013
Good Friday Jutrznia at 8am such an awesome remnant of the past
Eric Andersen
13 june 2013
Take a photo at night!
Pokaż więcej komentarzy
foursquare.com
7.1/10
2 107 osoby zostały tutaj
Mapa
Dziekania 1, Warszawa, Polska Wskazówki
Fri-Sat 10:00 AM–8:00 PM
Sun 9:00 AM–10:00 PM
Mon 11:00 AM–8:00 PM
Tue 10:00 AM–5:00 PM
Wed 11:00 AM–8:00 PM

Katedra Św. Jana Chrzciciela na Foursquare

Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie na Facebook

DELUXE WIDOK 24 APARTMENT

rozpoczynając $64

Novotel Warszawa Centrum Hotel

rozpoczynając $205

Hotel Polonia Palace

rozpoczynając $233

Hotel Metropol

rozpoczynając $153

P&O Apartments Metro Centrum

rozpoczynając $90

Residence St. Andrew's Palace

rozpoczynając $139

Polecamy zabytki w pobliżu

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Kościół Matki Boskiej Łaskawej w Warszawie

Kościół Matki Boskiej Łaskawej (Patronki Warszawy) – znajduje się w

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Kościół św. Marcina w Warszawie

Kościół św. Marcina - warszawski kościół przy ulicy Piwnej na Starym

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Zamek Królewski w Warszawie

Zamek Królewski w Warszawie – barokowo-klasycystyczny zamek kr

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Rynek Starego Miasta w Warszawie

Rynek Starego Miasta – prostokątny plac o wymiarach 90 na 73 me

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Plac Zamkowy w Warszawie

Plac Zamkowy – plac w Śródmieściu Warszawy położony pomiędzy wylotam

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej

Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej – jeden z oddziałów Muze

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie

Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie, pomnik króla Zygmunta III Wazy

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Pałac Pod Blachą w Warszawie

Pałac Pod Blachą w Warszawie – późnobarokowy pałac, zbudowany w latach

Podobne atrakcje turystyczne

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Basilica of Our Lady of Nazareth of Exile

The Basilica of Our Lady of Nazareth of Exile (Portuguese: Basílica

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Katedra w Sewilli

Katedra Świętej Marii w Sewilli (hiszp. Catedral de Santa María de la

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Katedra w Maringá

Katedra w Maringá (port. Catedral Basílica Menor de Nossa Senhora da G

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Old Cathedral of Salamanca

The Old Cathedral (Spanish: Catedral Vieja de Santa María) is one of

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Cathedral Basilica of Salvador

The Cathedral Basilica of Salvador (Catedral Basílica de Salvador),

Zobacz wszystkie podobne miejsca