Kościół pielgrzymkowy w Wies

Kościół pielgrzymkowy w Wies (niem. Wieskirche) – rokokowy kościół w Wies (gmina Steingaden) w tzw. Pfaffenwinkel w Bawarii w południowych Niemczech. Zbudowany w 1745-54 przez architekta Dominikusa Zimmermanna oraz jego brata, malarza i sztukatora Johanna Zimmermanna. Jeden z najznamienitszych przykładów sztuki rokoko w Niemczech.

W 1983 kościół został wpisany na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Historia

14 czerwca 1738 mała wioska Wies była świadkiem cudu, kiedy to chłopka Maria Lory zobaczyła łzy w oczach drewnianej figury biczowanego Chrystusa. Figura, autorstwa ojca Petera Magnusa Straba i brata Lukasa Schweigera z górnobawarskiego klasztoru Steingaden (1730), stała się obiektem kultu, przyciągającym coraz więcej pielgrzymów z Niemiec, Austrii, Bohemii i Włoch.

Wkrótce zbudowano małą kapliczkę. By sprostać napływowi pielgrzymów opat Norbertanów Hyazinth Gaßner wraz z konwentem zdecydował o budowie sanktuarium (1743). Po jego śmierci w 1745 nadzór nad przedsięwzięciem przejął opat Marianus II Mayr.

Budowa została zlecona jednemu z najznamienitszych architektów Dominikusowi Zimmermannowi, który zaprojektował kościół na planie owalu (25 x 29 m), w stylu rokoko bawarskiego. Prace trwały w latach 1745-54. Brat Dominikusa, Johann Zimmermann, stworzył imponujące wnętrza, bogato zdobione freskami i sztukateriami.

Na początku XIX w. w ramach procesu sekularyzacji kościół miał być zlicytowany a następnie zburzony. Dzięki interwencji mieszkańców Wies udało się uratować budowlę.

W 1983 kościół został wpisany na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO. W latach 1985-91 przeprowadzono gruntowną renowację świątyni, która pochłonęła 10.6 milionów marek.

Architektura

Świątynia łączy formę bazyliki z kościołem jednonawowym. Centralny obszar nawy określony jest przez dwa półkola, które przecina prostokąt, tworząc owal. Oryginalna forma bazyliki odzwierciedlona jest w planie budowli w formie krzyża oraz wąskich nawach bocznych.

Na szczególną uwagę zasługuje konstrukcja dachu i sufitu. Sklepienie świątyni jest iluzją optyczną – sufit jest płaski a wrażenie wypukłości zostało osiągnięte poprzez głęboką perspektywę malowideł plafonowych. Sufit został skonstruowany z ok. 4 cm krat wypełnionych gładzią szpachlową podwieszonych pod dachem. Większość budowli barokowych w regionie (bazylika św. Aleksandra i św. Teodora w Ottobeuren, Vierzehnheiligen) miały sufity i sklepienia z cegły. Zimmerman jednak użył drewna, co umożliwiło mu konstrukcję rozległego sufitu (28 m długości, 18 m szerokości) podpartego na smukłych filarach. Rozwiązanie to jest jednak bardzo wrażliwe na warunki atmosferyczne (śnieg, wiatr, pioruny) a także na wibracje generowane przez nisko latające samoloty odrzutowe. Po analizie stanu konstrukcji przy okazji renowacji w 1985-91, loty odrzutowców nad kościołem zostały zawieszone.

Architektura wnętrz

Prezbiterium

Prezbiterium zostało zaprojektowane jako indywidualna część architektoniczna, która mogłaby funkcjonować niezależnie jako mała świątynia. Plan ten miał być zrealizowany w przypadku niewystarczających środków finansowych na budowę większego kościoła.

Całość zdominowana jest przez kolumny pokryte gładzią gipsową imitującą marmur. Nad niebieskimi kolumnami bocznymi znajdują się rzędy podwyższonych okien w kształcie kartuszy. Kolor niebieski symbolizuje miłość i miłosierdzie boskie. Kolumny przy ołtarzu są koloru czerwonego, symbolizującego krew ofiarną.

Ołtarz główny

Obraz w górnej części ołtarza głównego został namalowany przez Baltazara Augusta Albrechta, nadwornego malarza z Monachium. Przedstawia dzieciątko Jezus w otoczeniu Świętej Rodziny przed grobem Dawida. Maryja trzyma dzieciątko na kolanach, po jej lewej stronie stoi Józef – ziemski ojciec Jezusa, po jej prawie stronie św. Elżbieta z synem Janem Chrzcicielem trzymającym w ramionach baranka. Na drugim planie, po prawej stronie Maryi znajdują się Jakub i Anna – dziadkowie Jezusa, a po lewej Zachariasz – ojciec Jana Chrzciciela. Wznoszący się nad Rodziną anioł przynosi purpurowy płaszcz, jaki zarzucą Chrystusowi na ramiona rzymscy żołnierze podczas koronacji koroną cierniową.

Pod obrazem znajdują się figury czterech ewangelistów i dwóch starotestamentowych proroków dłuta Ägidiusa Verhelsta. Po lewej stronie malowidła stoi Izajasz przynoszący wieści o nadejściu mesjasza; w lewej ręce trzyma kartę pergaminu z tekstem łacińskim: Шаблон:Cytat a prawą ręką wskazuje na dzieciątko Jezus w górnej części ołtarza. Po stronie prawej umieszczono figurę Malachiasza. Postaci ewangelistów znajdują się pomiędzy kolumnami ołtarza. Po lewej stronie stoi figura Jana, na którego lewym ramieniu przysiadł orzeł. W prawej dłoni Jan trzyma pióro, a w lewej kartę z łacińskimi tekstem: Шаблон:Cytat Obok Jana stoi św. Marek z lwem trzymającym tekst jego ewangelii: Шаблон:Cytat

Po prawej stronie ołtarza znajduje się figura św. Łukasza z wołem u stóp. Łukasz przedstawiony jest z piórem w prawej ręce i tekstem swojej ewangelii w lewej: Шаблон:Cytat Obok Łukasza stoi św. Mateusz z następującym tekstem w lewej ręce: Шаблон:Cytat

W środkowej części ołtarza umieszczono figurę Biczowanego Chrystusa autorstwa ojca Petera Magnusa Straba i brata Lukasa Schweigera z górnobawarskiego klasztoru Steingaden (1730). Figura została wykonana na potrzeby procesji wielkopiątkowych, bardzo popularnych w dobie baroku. Powstała z fragmentów innych figur drewnianych; łączenia zakryto lnem i pomalowano. Ciało Chrystusa pokryte jest ranami i zakrwawione. Z powodu wyglądu figura nigdy nie była używana podczas procesji i została zdeponowana na poddaszu przyklasztornej gospody. W 1734 znalazła ją tu siostrzenica właściciela i przeniosła do swojego domu w Wies.

Nad figurą znajduje się drewniana rzeźba przedstawiająca złotego pelikana rozdziobującego własną pierś i karmiącego krwią troje małych. Według średniowiecznych legend, samica pelikana miała w czasach głodu rozrywać dziobem własną pierś i krwią karmić pisklęta. Stąd ptaki te uważane były za symbole poświęcenia i często pojawiały się w sztuce sakralnej jako symbol Chrystusa.

Całość ołtarza wieńczy srebrna figura baranka, symbolizująca ofiarę Jezusa na krzyżu.

Nawa

Przy podwójnych kolumnach wokół nawy znajdują się cztery figury doktorów Kościoła: (Hieronima ze Strydonu, Świętego Ambrożego, Augustyna, Grzegorza I) autorstwa tyrolskiego rzeźbiarza Antona Sturma. Za figurami umieszczono cztery bogato rzeźbione konfesjonały. Każdy z nich zdobi malowidło przedstawiające scenę z Nowego Testamentu (w kolejności zgodnej z ruchem wskazówek zegara, zaczynając od ołtarza głównego): obraz faryzeusza i celnika, przedstawienie nielitościwego dłużnika, ilustrację do paraboli o zgubionej owcy i zgubionej drachmie oraz scenę powrotu marnotrawnego syna.

Nad podwójnymi kolumnami znajduje się osiem stiukowych kartuszy z obrazami w technice grisaille przedstawiających cherubinów personifikujących osiem błogosławieństw. Nad czterema kartuszami umieszczono niewielkie balkony, które były używane przez trębaczy podczas uroczystości religijnych.

Ambona

Po lewej stronie ołtarza zlokalizowano bogato zdobioną ambonę, której dekoracje nawiązują tematycznie do zesłania Ducha Świętego (złota gołębica pod baldachimem). Balkon ambony zdobią złote reliefy przedstawiające trzy cnoty główne: krzyż symbolizujący wiarę, kotwicę reprezentującą nadzieję i płonące serce – symbol miłości. Na drzwich ambony widnieje napis łaciński: Шаблон:Cytat Ambonę wieńczy oko Boga, namalowane na lustrze w otoczeniu złotych promieni. Pod nim znajduje się aniołek trzymający tablice mojżeszowe z dziesięcioma przykazaniami.

Pulpit zdobią symbole czterech ojców Kościoła (których figury rozmieszczono w nawie przy podwójnych kolumnach): ul (atrybut św. Ambrożego), papieska tiara (symbol św. Grzegorza), lwia głowa (atrybut św. Hieronima) i serce (symbol św. Augustyna).

Pod amboną znajduje się figura cherubina siedzącego na rybie lub delfinie. Przedstawienie to nawiązuje do antycznej opowieści o chłopcu, który przyjaźnił się z delfinem. Codziennie delfin zabierał chłopca w morze na swoim grzbiecie. Pewnego dnia chłopiec zranił się o płetwę delfina i zmarł. Po długich poszukiwaniach delfin znalazł miejsce na dnie morza gdzie opadło ciało chłopca, położył się obok niego i umarł. Opowieść ta była interpretowana przez ojców Kościoła jako parabola Chrystusa (delfina) i dzieci królestwa bożego (chłopiec).

W dolnej części ambony figuruje kobieca postać, której znaczenie nie jest do końca wyjaśnione. Według jednej interpretacji, jest to Matka Ziemia otrzymująca i dająca wodę – element niezbędny do życia. Według innej jest to personifikacja Kościoła otrzymująca wodę życia wypływającą z pyska delfina (Chrystusa).

Nawy boczne

W nawach bocznych znajdują się dwa ołtarze, południowy i północny. Obraz ołtarza południowego, namalowany przez Josepha Magesa, ukazuje św. Piotra wypierającego się Jezusa. Malowidło otaczają figury św. Bernarda przedstawionego z instrumentami tortur, i patrona klasztoru norbertanów ze Steingaden, św. Norberta z monstrancją w dłoni. W górnej części ołtarza umieszczono kobiecą figurę mądrości bożej, symbol słowa bożego.

Obraz ołtarza północnego, namalowany przez Johanna Georga Bergmüllera ukazuje grzesznicę obmywającą stopy Chrystusa swoimi łzami, by osuszyć je włosami i namaścić olejami. Ołtarz flankują dwie figury: św. Marii Egipcjanki trzymającej bicz i czaszkę oraz św. Małgorzaty z Kortony z krzyżem i biczem. Całość wieńczy siedząca postać Abrahama.

Freski

Prezbiterium

Malowidło sufitowe w prezbiterium, dzieło Johanna Baptisty Zimmermana, przedstawia postaci aniołów wznoszących się do nieba, dźwigających instrumenty tortur Chrystusa: pręgierz (na jego podstawie Zimmerman umieścił swoje inicjały i nazwisko), bicz, gwoździe, włócznię i gąbkę, koronę cierniową oraz chustę św. Weroniki z wizerunkiem zakrwawionej twarzy Chrystusa. Nad aniołami wznosi się krzyż, symbol cierpienia i śmierci Chrystusa, oświetlony przez wschodzące słońce – symbol życia po śmierci.

Ambit

W ambicie wokół prezbiterium znajduje się sześć fresków przedstawiających Jezusa czyniącego cuda, wedle słów ewangelii: Шаблон:Cytat

Pierwsze malowidło ukazuje Jezusa przywracającego wzrok dwóm ślepym. Drugie ilustruje historię Łazarza wskrzeszonego z martwych. Trzecie przedstawia Chrystusa uzdrawiającego chorych. Czwarte ukazuje uzdrowienie paralityka a kolejne uzdrowienie opętanego przez demony. Ostatnie pokazuje Jezusa głoszącego ubogim Ewangelię.

Nawa główna

Tematem sztuki plafonowej kościoła jest miłosierdzie boże w dniu Sądu Ostatecznego. Zdobienie sufitu jest unikatowym połączeniem techniki fresku ze sztukateriami, gdzie elementy malowane przechodzą w pełnoplastyczne rzeźby stiukowe.

Część zachodnia fresku przedstawia Chrystusa jako sędziego, zasiadającego nie na tronie lecz na tęczy, symbolizującej miłosierdzie i przymierze z Bogiem. Jezus prawą ręką wskazuje na krzyż rozjaśniony promieniami słońca – symbol poświęcenia, a lewą na krwawiącą ranę na prawym boku. Pod łukiem tęczy ukazana jest Maria z anielskimi skrzydłami jako Królowa Aniołów (niezwykle rzadkie przedstawienie). Po jej prawicy siedzi archanioł Michał trzymający krzyż procesyjny, tarczę oraz wagę. Z jej lewej strony znajduje się modlący anioł a obok niego archanioł Gabriel okryty niebieskim płaszczem z kwiatem lilii, symbolem czystości i niewinności, w dłoniach. Dalej stoi Rafael z laską pielgrzyma, a po jego lewicy klęczy anioł przynoszący modlitwy świętych, ukazane tu jako dym z kadzidła. Po prawej stronie znajduje się tajemnicza postać klęczącego anioła, która według niektórych interpretacji jest łączona z upadłym aniołem składającym hołd Bogu. Poniżej grupy aniołów przedstawiony jest pusty tron, oczekujący na Sędziego. Z obu jego stron stoją aniołowie trzymający księgi.

Część wschodnia malowidła, nad organami, ukazuje zamknięte drzwi do raju. Nad drzwiami znajduje się napis w języku łacińskimi: Шаблон:Cytat Nad kartuszem z tekstem umieszczono symbol wieczności, węża zjadającego własny ogon: koło bez początku i bez końca. U stop schodów prowadzących do drzwi ukazano leżącą uskrzydloną postać symbolizującą mijający czas, wzorowaną na greckim bogu Chronosie. Z jej rąk wysunęły się klepsydra i kosa, symbole czasu i śmierci. Po lewej stronie schodów znajduje się anioł, trzymający księgę.

Nawy boczne

Wokół nawy głównej, w wąskich nawach bocznych, umieszczono dziewięć fresków: osiem przedstawiających sceny z Nowego Testamentu i jeden ze Starego Testamentu. W kolejności zgodnej z ruchem wskazówek zegara, zaczynając od ołtarza głównego są to przedstawienia: Jezusa z grzesznicą, Jezusa z celnikiem Zacheuszem, Jezusa na krzyżu ze złoczyńcami, nieurodzajnego drzewa figowego, Jezusa z cudzołożnicami, króla Dawida wyrażającego żal za grzechy, powołanie Lewiego, zaparcie się Piotra, Jezusa i Samarytanki.

Organy

Organy zostały najprawdopodobniej zbudowane w 1757 w warsztacie Johanna Georga Hörtericha w Dirlewang koło Mindelheim. Zostały poddane modernizacji w 1929 a w latach 1858-59 przeprowadzono ich renowację.

Шаблон:Przypisy

Bibliografia

Literatura

Zobacz też

  • Architektura barokowa w Niemczech
Zostaw komentarz
Wskazówki i porady
Zorganizowane przez:
Island Bruin
19 september 2014
Over the top architecture inside
Torzin S
6 june 2019
UNESCO World Heritage Site as the most beautiful baroque-rococo church.
Александр Соколов
Красиво, вокруг церкви прекрастно
Alina Khokhlova
5 july 2014
Стоит посмотреть,если будете поблизости - очень красиво.
Mats
24 september 2018
hübscher Innenraum, typisch für katholische Kirchen. Zu viel laute Touristen, die das fotographieverbot nicht beachten.
Tedi I
6 february 2017
indah luar dalam
Pokaż więcej komentarzy
foursquare.com
7.1/10
1 971 osoby zostały tutaj
Alpchalet Schwanstein

rozpoczynając $87

Das Johannesbad

rozpoczynając $155

Hotel Schillingshof

rozpoczynając $126

Kur und Wellnesshotel Waldruh

rozpoczynając $96

Hotel Alte Post

rozpoczynając $168

Landhotel Schwarzenbach - Wellness & Spa

rozpoczynając $79

Polecamy zabytki w pobliżu

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Rottenbuch Radio Tower

The Rottenbuch Radio Tower is a transmitting tower of the Vodafone

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Linderhof

Linderhof – neobarokowy pałac w Niemczech, w regionie Oberammergau w

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Neuschwanstein

Neuschwanstein, Nowy Łabędzi Kamień, XIX-wieczny zamek ne

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Neuschwanstein

Neuschwanstein – zamek położony na terenie gminy Schwangau (w dzi

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Zamek Hohenschwangau

Zamek Hohenschwangau (niem. Schloss Hohenschwangau) zamek wzniesiony

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Fussen Castle

Fussen Castle jest atrakcją turystyczną, jeden z Zamki na Füssen , Ni

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Große Olympiaschanze

Große Olympiaschanze była to skocznia narciarska w niemieckiej m

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Partnach Wąwóz

Wąwóz Partnach (niem.: Partnachklamm) jest wyżłobionym przez gór

Podobne atrakcje turystyczne

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Church of Saint Francis of Assisi (Ouro Preto)

The Church of Saint Francis of Assisi is a Rococo Catholic church in

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Sagrada Família

La Sagrada Família (właśc. Temple Expiatori de la Sagrada Família – k

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Kościół Najświętszego Zbawiciela w Kopenhadze

Kościół Najświętszego Zbawiciela w Kopenhadze (duń. Vor Frelsers Kirke

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Sanctuary of Atotonilco

The Sanctuary of Atotonilco (Spanish: Santuario de Jesús Nazareno de

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Kościół św. Elżbiety we Lwowie

Kościół św. Elżbiety we Lwowie – jest położony przy pl. Kropiwni

Zobacz wszystkie podobne miejsca