Muzeum Orsay (fr. Musée d'Orsay) – muzeum w Paryżu, położone na lewym brzegu Sekwany. Zbiory zawierają głównie sztukę francuską z lat 1848-1918: malarstwo, rzeźbę, fotografię oraz meble. Dzieła te są młodsze od tych, które prezentowane są w Luwrze, a starsze od zbiorów Centre Georges Pompidou. Rocznie muzeum odwiedza ok. 4 miliony zwiedzających.
W 1897 francuska Compagnie de chemins de fer zakupiła od państwa tereny pod budowę nowego dworca kolejowego, ponieważ dotychczas istniejący, Gare d'Austerlitz, znajdował się zbyt daleko od centrum miasta. Rok później spomiędzy trzech architektów - Lucien Bénarda, Lucien Magne'a i Victora Lalouxa na architekta dworca d'Orsay wybrano tego ostatniego. Nowy budynek musiał harmonizować z elegancką dzielnicą oraz sąsiedztwem Luwru i Legii Honorowej.
Zaprojektowany przez Lalouxa budynek miał eklektyczną fasadę i szklany dach oraz dwa ogromne zegary, zachowane do dziś (jeden znajduje się w głównym holu, drugi w kawiarni Café des Hauteurs). Uroczysta inauguracja budowli odbyła się 14 lipca 1900 roku, podczas wystawy światowej. Przez następnych 39 lat budynek pełnił rolę dworca kolejowego, jednak z powodu elektryfikacji kolei długość pociągów znacznie się zwiększyła i nie mieściły się one już na dworcu d'Orsay. Został więc on zamknięty i od tego czasu znajdował różne przeznaczenia - mieścił się tu teatr Renault-Barrault, sale domu aukcyjnego Druota-Richelieu, służył także jako tło w wielu filmach (m.in. w Procesie Orsona Wellesa).
Propozycja wyburzenia budynku napotkała na sprzeciw społeczeństwa, które nie chciało, by dworzec podzielił los Les Halles. W 1978 roku wpisano go na listę zabytków i tym samym uniemożliwiono jego wyburzenie. Kilka lat wcześniej pojawił się też pomysł, by dawny dworzec przekształcić w muzeum sztuki XIX wieku. Prace nad realizacją tej koncepcji rozpoczęły się w 1979 roku i dowodził nimi architekt Gae Aulenti, a uroczystego otwarcia Musée d'Orsay dokonał prezydent François Mitterrand 1 grudnia 1986 r. Dla zwiedzających zostało ono udostępnione 9 grudnia 1986.
Kolekcja muzeum składa się ze zbiorów malarstwa, rzeźby, sztuki użytkowej, fotografii i grafiki. Istnieje także dział poświęcony sztuce architektury, gdzie można znaleźć rysunki, projekty i modele budynków. Wśród zbiorów malarstwa największym powodzeniem cieszą się dzieła impresjonistów i postimpresjonistów, np.:
Muzeum posiada także dzieła m.in.: Pierre'a Bonnard, Carpeaux, Puvis de Chavannes'a (Biedny rybak, 1881), Corot, Gustave Courbeta (Pochodzenie świata, 1866; Pogrzeb w Ornans, 1849–50; Pracownia malarza, 1854–55), Daumiera (Praczka, 1863), Ingresa (Źródło, 1856), Milleta (Anioł Pański, 1857–59), Rodina, Whistlera (Matka artysty, 1871).
Wybrane dzieła z kolekcji muzeum: