Jezioro ma wydłużony południkowo kształt - jego długość wynosi około 550 km, szerokość od 20 do 55 km. Zajmuje powierzchnię 29 600 km². Dno jeziora Niasa stanowi kryptodepresję - położone na wysokości 476 m n.p.m. osiąga maksymalną głębokość 706 m. Pojemność jeziora wynosi około 7200 mld m³.
Odkrywcą dla Europejczyków i pierwszym badaczem jeziora był David Livingstone, który przybył nad jego brzegi w 1859 r.
Park narodowy
Obszar na południowym krańcu jeziora, położony w granicach państwa Malawi, od 1980 roku objęty jest ochroną w ramach Parku Narodowego Jeziora Malawi (ang. Lake Malawi National Park). Żyje tu wiele endemicznych gatunków ryb, będących kluczowym przykładem specjalizacji ewolucyjnej. Z tego względu park ten w 1984 roku wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Powierzchnia parku wynosi 94 km².