Port lotniczy Amsterdam-Schiphol (hol.: Luchthaven Schiphol, ang.: Amsterdam Airport Schiphol, kod IATA: AMS, kod ICAO: EHAM) – międzynarodowy port lotniczy Amsterdamu, największy w Holandii, położony 3 m p.p.m., na polderze Haarlemmermeer (dawne jezioro), na południowy zachód od miasta. Port został zbudowany w 1917 i jest stale modernizowany i rozbudowywany od czasu II wojny światowej.
W Europie port lotniczy zajmuje czwarte miejsce pod względem
liczby pasażerów (2006), czwarte pod względem liczby operacji
lotniczych (2005) i trzecie pod względem ilości przeładowanych
towarów (2005). W 2013 obsłużył 52,5 mln pasażerów.
Port posiada 6 dróg startowych oznaczonych nie tylko kierunkami
lecz również, nietypowo, nazwami własnymi. Siódma droga startowa
jest już planowana.
Bezpośrednie połączenie z centrum Amsterdamu oraz wieloma
miastami w Holandii zapewnia położona pod budynkiem dworca
lotniczego stacja kolejowa Schiphol otwarta w 1978.
25 lutego 2009 roku, przy podchodzeniu do lądowania doszło do
katastrofy tureckiego samolotu Boeing 737-800 linii Turkish
Airlines. Na pokładzie znajdowały się 134 osoby, 9 z nich poniosło
śmierć.
Linie lotnicze i
połączenia
W rozwoju dworca port lotniczego Schiphol zastosowano
rozwiązanie w postaci jednego terminala, gdzie wszystkie wnętrza
obsługujące ruch pasażerski znajdują się pod wspólnym dachem.
Wnętrza te zostały podzielone na trzy sekcje czy sale zwane
hallami: 1, 2 i 3. Z kolei, do tych sal dostają indywidualne pirsy
wystające na płytę postojową samolotów, zawierające bramki z
rękawami. Jednak, przy tym podziale jest możliwym przejście z
jednego pirsu do drugiego, nawet z jednej sekcji do innej, bez
przekroczenia strefy celnej lub nawet konieczności poddawania się
inspekcji ochroniarskiej, i to po obu stronach (od samolotu i od
ulicy). Przy zmianie stref z Schengen na poza-Schengen, przechodzi
się kontrolę graniczną.
Pirsy B i C (skrajnie po prawej) są użytkowane tylko w strefie
Schengen. Pirsy E, F i G obsługują tylko ruch spoza strefy
Schengen. Pirsy D i H/M to obszar użytkowania zmiennego, gdzie
bramki obsługują kolejno loty Schengen i poza-Schengen.
Pirs D (w kształcie wideł) zawiera dwie kondygnacje. Niższa jest
użytkowana tylko poza strefą Schengen, a wyższa – tylko w niej.
Zmienne przekierowanie ruchu na schody lub poza nie umożliwia
używanie tych samych rękawów w obu przypadkach. Bramki strefy
Schengen oznaczone są od D-59 do D-87, a te poza strefą Schengen od
D-1 do D-58.
Pirsy H i M (skrajnie po lewej), użytkowane przez tanie linie
lotnicze, to pirsy o tej samej konstrukcji. Tu, bramki H
przeznaczone są dla ruchu poza strefą Schengen, a bramki M – w
strefie Schengen. Oba pirsy funkcjonują na tej samej
kondygnacji.
Uwaga: Linie lotnicze i kierunki lotów podane poniżej nie są
ustalone a raczej odzwierciedlają przeważające użytkowanie;
niewiele linii lotniczych codziennie użytkuje ten sam pirs.
Hall 1
Pirs B
- Alitalia (Mediolan-Linate, Rzym-Fiumicino)
- Austrian Airlines (Wiedeń)
- Clickair (Barcelona, Sewilla)
- Finnair (Helsinki)
- Iberia (Madryt)
- Icelandair (Reykjavik-Keflavík)
- Lufthansa (Frankfurt)
- Lufthansa CityLine (Hamburg, Monachium)
- Olympic Airlines (Ateny)
- Scandinavian Airlines System (Kopenhaga, Oslo,
Sztokholm-Arlanda)
- TAP Air Portugal (Faro, Funchal, Lizbona, Porto)
- Transavia.com (Patrz Hall 3)
- Vueling (Barcelona, Málaga, Sewilla, Walencja)
Pirs C
- Air France (Bordeaux, Clermont-Ferrand, Lyon, Marsylia,
Paryż-Charles De Gaulle)
- Eurolot (Gdańsk, Kraków)
- KLM (Patrz Hall 2)
- LOT (Warszawa)
- Meridiana (Florencja, Turyn)
- Transavia (Patrz Hall 3)
- VLM Airlines (Londyn-City)
Hall 2
Pirs D
- Aer Lingus (Cork, Dublin)
- Aerofłot (Moskwa-Szeremietiewo)
- Air Astana (Atyrau, Orał)
- Air Baltic (Ryga)
- Armavia (Erywań)
- Atlas Blue (Nador, Wadżda, Tanger)
- British Airways (Londyn-Gatwick, Londyn-Heathrow)
- BA CityFlyer (Londyn-City)
- Bulgaria Air (Sofia)
- Croatia Airlines (Dubrownik, Pula, Split, Zagrzeb)
- Czech Airlines (Praga)
- Cyprus Airways (Larnaka, Pafos)
- Jat Airways (Belgrad)
- KLM (Aalborg, Aberdeen, Ateny, Bahrajn, Barcelona, Bergen,
Berlin-Tegel, Birmingham, Bukareszt-Otopeni, Kopenhaga, Edynburg,
Genewa, Glasgow-International, Göteborg-Landvetter, Helsinki,
Stambuł-Atatürk, Kijów-Boryspol, Lizbona, Londyn-Heathrow, Madryt,
Manchester, Mediolan-Linate, Mediolan-Malpensa,
Moskwa-Szeremietiewo, Monachium, Nicea, Oslo, Paryż-Charles de
Gaulle, Rzym-Fiumicino, Sankt Petersburg, Sztokholm-Arlanda,
Teheran-Imam Khomeini, Saloniki, Wiedeń, Warszawa-Okęcie, Zurych)
- obsługiwane przez KLM Cityhopper (Aberdeen, Bergen,
Berlin-Tegel, Billund, Birmingham, Bolonia, Brema, Bristol,
Bruksela, Cardiff, Kolonia/Bonn, Durham Tees Valley, Düsseldorf,
Edynburg, Eindhoven, Frankfurt, Glasgow-International,
Göteborg-Landvetter, Hamburg, Hanower, Humberside, Kristiansand,
Leeds/Bradford, Linköping, Liverpool, Londyn-City, Luksemburg,
Manchester, Monachium, Newcastle, Nicea, Norwich, Norymberga,
Oslo-Gardermoen, Oslo-Sandefjord, Ryga, Stavanger, Stuttgart,
Tuluza, Trondheim, Wenecja, Wiedeń, Zurych)
- OpenSkies (Nowy Jork-JFK)
- Rossiya Airlines (Sankt Petersburg)
- Royal Air Maroc (Casablanca, Tanger)
- TAROM (Bukareszt-Otopeni)
- Transavia (Patrz Hall 3)
- Ukraine International Airlines (Kijów-Boryspol)
Pirs E
- Cathay Pacific (Hongkong)
- China Southern Airlines (Pekin, Guangzhou)
- Delta Airlines (Atlanta, Boston, Cincinnati, Detroit, Memphis,
Mumbaj, Nowy Jork-JFK, Seattle/Tacoma)
- EVA Air (Bangkok-Suvarnabhumi, Tajpej-Taiwan Taoyuan)
- KLM (Abu Zabi, Abudża, Akra, Addis Abeba, Ałmaty, Atlanta,
Bangkok-Suvarnabhumi, Buenos Aires, Pekin, Bonaire, Kair, Calgary,
Kapsztad, Chengdu, Chicago-O'Hare, Curacao, Dallas/Fort Worth,
Damaszek, Dammam, Dar es Salaam, Delhi, Detroit, Ad-Dauha, Dubaj,
Entebbe, Fukuoka, Guayaquil, Hawana, Harare, Hongkong,
Houston-Intercontinental, Dżakarta, Johannesburg, Kano, Chartum,
Kilimandżaro, Kuala Lumpur, Kuwejt, Lagos, Lima, Los Angeles,
Manila, Meksyk, Montreal, Maskat, Miami, Nairobi, Nowy Jork-JFK,
Osaka-Kansai, Panama, Paramaribo/Zanderij, Rio de Janeiro, Quito,
Sint Maarten, San Francisco, São Paulo-Guarulhos, Seul-Inczhon,
Szanghaj-Pudong, Singapur, Tajpej-Taiwan Taoyuan, Teheran-Imam
Khomeini, Tel Awiw, Tokio-Narita, Toronto-Pearson, Trypolis,
Vancouver, Waszyngton-Dulles, Xiamen)
- PrivatAir (Houston-Intercontinental)
- Singapore Airlines (Singapur)
Hall 3
- Transavia.com (Agadir, Alicante, Antalya, Bandżul, Barcelona,
Bergerac, Berlin-Tegel, Bodrum, Korfu, Dalaman, Dżerba, Dubrownik,
Faro, Fuerteventura, Funchal, Heraklion, Izmir, Kefalonia, Kithira,
Kos, La Palma, Las Palmas, Lesbos, Lizbona, Malaga, Marrakesz,
Monastyr, Montpellier, Nicea, Pau, Piza, Preveza/Lefkas, Rovaniemi
[sezonowo], Olbia, Teneryfa-Południe, Walencja, Wenecja-Treviso,
Zakintos)
Pirs F
- Adria Airways (Lublana)
- China Airlines (Bangkok-Suvarnabhumi, Tajpej-Taiwan
Taoyuan)
- Georgian Airways (Tbilisi)
- Kenya Airways (Nairobi)
- KLM (Patrz Pirs E)
- Malaysia Airlines (Kuala Lumpur)
- Northwest Airlines (patrz Pirs E)
- Royal Jordanian (Amman)
- Syrian Arab Airlines (Damaszek)
Pirs G
- Afriqiyah Airways (Trypolis)
- Air Transat (Calgary, Toronto-Pearson, Vancouver)
- Arkefly (Antalya, Aruba, Bandżul, Bonaire, Cancun, Curacao,
Fortaleza, Hurghada, Luksor, Monastyr, Montego Bay, Natal, Holguin,
Porlamar, Puerto Plata, Punta Cana, Szarm el-Szejk, Sint Maarten,
Varadero)
- Arkia (Tel Awiw-Ben Gurion)
- EgyptAir (Kair)
- Emirates Airlines (Dubaj)
- El Al (Tel Awiw-Ben Gurion)
- Iran Air (Teheran-Imam Khomeini)
- Israir (Tel Awiw-Ben Gurion)
- Korean Air (Seul-Inczhon)
- Martinair (Aruba, Cancun, Curacao, Hawana, Miami, Puerto Plata,
Punta Cana, San José, San Juan, Varadero)
- Onur Air (Ankara, Antalya, Bodrum, Dalaman, Stambuł-Atatürk,
Izmir)
- Pakistan International Airlines (Islamabad,
Stambuł-Atatürk)
- Pegasus Airlines (Antalya)
- Royal Air Maroc (Casablanca, Tanger)
- Sun D'or (Tel Awiw-Ben Gurion)
- SunExpress (Antalya, İzmir, Stambuł-Sabiha Gökçen)
- Surinam Airways (Paramaribo/Zanderij, Georgetown)
- Swiss International Air Lines (Bazylea/Miluza, Zurych)
- TACV (Sal)
- Transavia.com (Patrz Hall 3)
- Turkish Airlines (Ankara, Stambuł-Atatürk, Izmir, Kayseri
[sezonowo])
- Tunisair (Tunis)
- United Airlines (Chicago-O'Hare, Houston-Intercontinental,
Newark, Waszyngton-Dulles)
- US Airways (Filadelfia)
Pirs H
- Bmibaby (Birmingham, East Midlands, Manchester)
- EasyJet (Belfast-International, Bristol, Edynburg, Liverpool,
Londyn-Gatwick, Londyn-Stansted, Londyn-Luton)
- EasyJet obsługiwane przez EasyJet Switzerland (Bazylea/Miluza,
Genewa)
- Flybe (Exeter, Southampton)
- Jet2.com (Leeds/Bradford)
- Sky Airlines (Antalya)
Pirs M
- Air Berlin (Palma de Mallorca) [sezonowo]
- EasyJet (Mediolan-Malpensa)
- Norwegian (Kopenhaga, Oslo)
- Windjet (Forli)
Cargo
- Asiana Cargo
- Atlas Air
- Cargolux
- Dragonair
- China Airlines Cargo
- China Southern Cargo
- DHL
- El Al Cargo
- Emirates SkyCargo
- Empost
- Etihad Crystal Cargo
- Gemini Air Cargo
- Great Wall Airlines
- Jade Cargo
- JAL Cargo
- Kalitta Air
- KLM Cargo
- Martinair Cargo
- MASKargo
- Menzies World Cargo
- Nippon Cargo Airlines
- Northwest Cargo
- Polar Air Cargo
- Qatar Air Cargo
- Singapore Airlines Cargo
- TNT Air Cargo
- Volga-Dnepr (razem z AirBridgeCargo Airlines)
Linki
zewnętrzne