Monastyr Rilski (bułg. Рилски манастир), usytuowany w kotlinie górskiego masywu Riła, ok. 120 km na południe od Sofii, jest ważnym symbolem bułgarskiego oporu przeciwko tureckiej okupacji, a także symbolem odrodzenia narodowego w XVIII i XIX wieku.
Leżący na wysokości 1100 m n.p.m. monastyr został założony w XIV w przez pustelnika Iwana z Riły. Współczesna postać monastyru pochodzi z XIX wieku, kiedy to dzięki ofiarom społeczeństwa bułgarskiego wybudowano ogromny kompleks klasztorny, harmonijnie wkomponowany w naturalne otoczenie. Mury grubości 2 m i wysokości 24 m nadają mu wygląd warownej twierdzy i obramowują budynki o łącznej kubaturze 32000 m3. Wnętrze zbudowane jest w stylu bułgarskiego odrodzenia. Wewnętrzny dziedziniec otaczają trójkondygnacyjne budynki z łukami pomalowanymi na czarno i biało oraz drewnianymi krużgankami; mieszczą one cele mnichów.
Główna cerkiew, pod wezwaniem Świętej Bogurodzicy, to trójnawowa bazylika oparta na planie krzyża z kopułą na skrzyżowaniu naw. Ozdobą świątyni są freski i olbrzymi ikonostas. To tutaj znajduje się słynna baszta Chrelina. W okolicach klasztoru znajdują się też inne kościoły i kaplice z freskami z XV-XVII w.
W roku 1983 Monastyr Rilski został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.