Więzienie na Łukiszkach

Więzienie na Łukiszkach (lit. Lukiškių tardymo izoliatorius kalėjimas, ros. Лукишкская тюрьма) – najstarsze więzienie na Litwie, położone w śródmieściu Wilna, 300 m od zabudowań Sejmu, blisko pl. Łukiskiego, w zaułku Łukiskim 6 (Lukiškių skersgatvis); nazwy ul. we wcześniejszym okresie to Московская, Moskiewska, Więzienna, Kalėjimo. Jedno z najbardziej okrutnych miejsc odosobnienia Polaków w radzieckim systemie represji, do których można było zaliczyć: Łubiankę i Lefortowo w Moskwie, Kresty w ówczesnym Leningradzie czy Brygidki we Lwowie.

Pierwszy obiekt więzienia wybudowano po 1837, modernizowano w latach 1867-1890. Rosnące szybko potrzeby zmusiły władze carskie do wybudowania w tym miejscu w latach 1901-1904 całego kompleksu obiektów łącznie na 700 osadzonych według proj. wzorowanego na wybudowanym w 1884 więzieniu Kresty (Кресты) w Sankt Petersburgu. W owym czasie to było jeden z najbardziej nowoczesnych tego typu obiektów – z własną studnią artezyjską, siecią wodociągową i kanalizacyjną, centralnym ogrzewaniem i systemem wentylacyjnym. Był wyposażony w kuchnię, piekarnię, łaźnię, pralnię, dom mieszkalny dla funkcjonariuszy. W budynku więziennym na trzech górnych piętrach (2,3,4) mieścił się też kościół katolicki, zaprojektowany w stylu romańskim. Zlokalizowany na 3 piętrze ołtarz wykonano z marmuru według proj. płk. Kelczewskiego. Pomyślano również o zlokalizowaniu synagogi. W 1905 dobudowano z żółtego kamienia cerkiew prawosławną św. Mikołaja Cudotwórcy (Šv. Mikalojus Stebukladarys/Св. Никола Чудотворец). Całkowity koszt inwestycji zamknął się w kwocie 969 tys. rubli.

Miejsce kaźni, w którym przetrzymywano carskich, hitlerowskich (przez Gestapo), litewskich (Sauguma) i sowieckich więźniów politycznych (NKWD i KGB), przedstawicieli wielu narodów – Białorusinów, Litwinów, Żydów a przede wszystkim tysięcy Polaków, uczestników powstań i żołnierzy AK. Niejednokrotnie w owym czasie przebywało w nim od 2.000 do 16.000 osób jednocześnie.

W czerwcu 1941 po tzw. pierwszej inwazji niemieckiej, NKWD dużą grupę więźniów wymordowała. W trakcie drugiej okupacji niemieckiej do więzienia przywożono z Getta Żydów których rozstrzeliwano w Ponarach (Paneriai).

Obecnie pełni rolę aresztu i więzienia – przebywa w nim około 1100 osób, w tym po wyroku około 200 osadzonych. Zatrudnia około 250 funkcjonariuszy. Istnieją plany jego prywatyzacji do 2011 i przekształcenia na hotel.

Przebywali na Łukiszkach

  • Menachem Begin, premier Izraela w latach 1977-1983
  • Mykolas Biržiška, polityk litewski
  • Bertrand Cantat, piosenkarz francuski
  • Kazimierz Pietkiewicz, socjalista polski
  • Barbara Skarga, wielka humanistka, wybitny filozof, etyk, historyk filozofii, siostra Hanny Skarżanki
  • Jakub Wygodzki, polsko-litewski polityk żydowskiego pochodzenia
  • Jonas Vileišis, litewski wydawca i dyplomata
  • Tomasz Zan, poeta

Warte odnotowania

  • Udział w akcji odbicia w 1942 Eugeniusza Chylińskiego z więzienia na Łukiszkach wzięła udział Hanna Skarżanka, ówcześnie żołnierz Kedywu Okręgu Wileńskiego AK.

Bibliografia

  • Pasierbska, Helena: Wileńskie Łukiszki, Gdańsk 2003, 256 s.

Linki zewnętrzne

en: Lukiškės Prison lt: Lukiškės ru: Лукишкская тюрьма

Wymienione w następujących kategoriach:
Zostaw komentarz
Wskazówki i porady
Zorganizowane przez:
Nie ma jeszcze żadnych wskazówek ani podpowiedzi dla Więzienie na Łukiszkach.Może będziesz pierwszym, który opublikuje przydatne informacje dla innych podróżników?:)
4.2/10
34 osoby zostały tutaj
Mapa
Lentpjūvių skersgatvis 10A, Wilno 01109, Litwa Wskazówki

Kalbų mokykla "Lingua perfecta" na Foursquare

Hotel Congress

rozpoczynając $87

Novotel Vilnius Centre

rozpoczynając $178

Neringa Hotel

rozpoczynając $78

Congress Avenue

rozpoczynając $158

Hotel Tilto

rozpoczynając $100

Fabrika Hostel

rozpoczynając $14

Polecamy zabytki w pobliżu

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa

Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa (lit. Lietuvos

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Plac Łukiski w Wilnie

Plac Łukiski w Wilnie – największy plac w stolicy Litwy, Wilnie, zlo

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Lithuanian Academy of Music and Theatre

The Lithuanian Academy of Music and Theatre in Vilnius, Lithuania, is

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Muzeum Ofiar Ludobójstwa w Wilnie

Muzeum Ofiar Ludobójstwa (lit. Genocido muziejus aukų) w Wilnie, na L

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Stare Miasto w Wilnie

Stare Miasto w Wilnie (lit. Vilniaus senamiestis), zabytkowa dzielnica

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Lithuanian National Opera and Ballet Theatre

Lithuanian National Opera and Ballet Theatre (Lithuanian: Lietuvos

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Pałac Radziwiłłów w Wilnie

Pałac Radziwiłłów (litewski: Radvilų rūmai) – późno renesanso

Podobne atrakcje turystyczne

Widzieć wszystko Widzieć wszystko
Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
John Rylands Research Institute and Library

The John Rylands Research Institute and Library is a late-Victorian

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Ratusz miejski w Sztokholmie

Stadshuset – ratusz w Sztokholmie, zbudowany w latach 1911 - 1923. U

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
West Virginia State Capitol

The West Virginia State Capitol is the seat of government for the U.S.

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Manor House Hotel

The Manor House is a 14th-century country house hotel in Castle Combe,

Dodaj do listy życzeń
Byłem tu
Odwiedził
Warner Bros. Studios, Leavesden

Warner Bros. Studios, Leavesden is an 80-hectare studio complex in

Zobacz wszystkie podobne miejsca