Kolumna Trajana – została wzniesiona w 113 r. w Rzymie na Forum Trajana dla upamiętnienia zwycięstwa nad Dakami. Kolumna jest usytuowana pomiędzy budynkami dwóch bibliotek: greckiej i łacińskiej, za Bazyliką Ulpia. Kolumna ustawiona jest na cokole, w którego wnętrzu zostały pochowane urny z prochami Trajana i jego żony Plotiny. Na szczycie kolumny Trajan nakazał umieścić orła. Po jego śmierci, na polecenie Hadriana, orzeł został zastąpiony posągiem Trajana, który został po 392 r.n.e zrzucony z piedestału, przez chrześcijan. Dopiero 4 grudnia 1587 r. na jego miejsce postawiono posąg św. Piotra. Cała budowla (bez posągu), ma wysokość 39,83 m, sam trzon kolumny ma wysokość 26,62 m. Zbudowany jest on z 17 kamiennych bębnów, z marmuru kararyjskiego. Wewnątrz znajdują się spiralne schody prowadzące na platformę widokową. Klatkę schodową oświetlają 43 wąskie okna. Największą ozdobą kolumny jest relief wykonany na wstędze opasującej kolumnę w 23 skrętach. Przedstawiono na nim historię wojny z Dakami od chwili przygotowań do niej aż do zwycięstwa. Dwie kampanie rozdziela wizerunek Wiktorii. Wstęga w części najniższej ma tylko 89 cm szerokości i rozszerza się ku górze, gdzie uzyskuje 125 cm. Zabieg ten daje złudzenie oglądania postaci jednakowej wysokości we wszystkich scenach. Relief uznawany jest za jeden z najwspanialszych przykładów rzeźby z okresu cesarstwa rzymskiego.
W XIX wieku na wzorze kolumny Trajana powstały::
